Ceviz fidanı dikimi öncesinde toprak hazırlığı yapılması, fidanın bütün gelişim sürecini etkilemektedir. Toprağın dikimden önce hazırlanması ve diğer unsurların dikkate alınması, fidanların daha sağlıklı ve hızlı bir gelişim süreci geçirmelerini sağlayacaktır.
Toprağın hazırlanması süreci, genel olarak iki aşamaya ayrılabilir. İlk aşamada dikim yapılacak olan arazi için toprak analizinin yapılması gerekir. Bu analiz sonucunda toprağın ceviz fidanları için uygun olduğu teyit edilirse, toprağın hazırlanması aşamasına geçilir.
Toprak analizi; topraktakimevcutbitki besin elementlerininbelirlenmesi, toprağın fiziksel durumunun ölçülerek, dikimi yapılacak olan fidan için uygun olup olmadığını, hangi maddelerin ne kadar eksik olduğunu ortaya koyan bir işlemdir. Toprak analizi için ilgili araziden maximum 50 da. alandan 1 numune hazırlanması yeterli olacaktır.Arazi büyüklüğüne göre her 50 dekardan bir toprak örneği hazırlanması gerekir. Örneğin 140 dekar bir arazi 3 barçaya bölünerek her parçanın kendi içerisine farklı noktalarından alınan toprak örnekleri karıştırılıp 1-1,5 kg numune toprak analiz için yeterli olacaktır. Numune toprak karışımı hazırlanırken ne kadar fazla noktadan örnek alınırsa toprak analiz sonuçları sağlıklı olacaktır. Daha sonra alınan toprak örnekleri Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı kurumlarda ve özel laboratuvarlardaanaliz ettirilebilir. Bazı üniversitelerde de ilgili işlem yaptırılabilir.
Ceviz fidanı için toprak analizi yaptırırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır. Öncelikle analiz için numunelerin araziyi homojen şekilde temsil edecek doğru noktalardan alınması gerekiyor. Toprak örneği alınacak arazi büyüklüğüne göre gözle bölünerek her bölmede çapraz çizilerek olabildiğincefarklı noktadan numune alınması gerekir. Belirlenen noktaların 0-30 cm, 30-60 cm ve 60-90 cm derinlikteki toprak profillerinden numuneler alınmalıdır. Ayrıca toprak örneği alınmadan önce veya toprak örnekleri alınırken arazide farklı noktalarda derin çukurlar (2-3 m) kazılarak toprak derinliğini ve toprak profillerini ve taban suyu sevisini gözlemlemek gerekir. Toprak analizi ve değerlendirmeler sonucunda toprağın fiziksel yapısı, taban suyu seviyesi, toprak derinliği ve toprak değerlerine göre ceviz üretimi için uygunsa, toprak hazırlığı yapılarak arazi çalışmalarına başlanabilir.
Toprak örneği alınacak noktalar belirlenirkengübrelenen, kireçlenen, suyollarına yakın olan ve sapların yakıldığı bölgeler, hayvan dışkılarının biriktiği alanlardan numune alınması doğru sonuçların alınmasını engelleyecektir. Bu tür yerler, arazinin genel özelliklerini yansıtmaz ve yapılacak olan analizin de hatalı sonuçlar vermesine neden olur.
Ceviz bahçesi yatırımı yapılacak arazi için çevre faktörleri (iklim, yağış, sıcaklık, eğim, yöney, yükseklik vb.) değerlendirilip olumlu sonuç alındıktan sonra yetiştiricilik yapılacak toprak incelenmelidir. Ceviz bahçesi kurulacak toprakta bitki istekleri ve gelişimini olumsuz etkileyen faktörler değerlendirilerek yatırıma karar verilmelidir. Bunun için toprakta yapılacak kimyasal ve fiziksel analizler sonucunda:
Toprak Ph değeri6.3-7,4 civarında olması idealdir. 8 den yukarı olan değerlerde bazı bitki besin elementlerin topraktan alınımı zorlaşacaktır.
Toprak fizkselyapısı:killi oranı yüksek topraklarda ceviz yetiştiriciliği başarılı olamayacaktır.
Toprak derinliği: Ceviz kazık kök yapısına sahip olduğundan 2-3 m toprak derinliği olan yerlerde daha iyi gelişim gösterecektir.
Toprağın organik madde miktarı:% 1,5-2 organik madde miktarı ve üzeri topraklarda daha iyi sonuç verecekti. Organik madde miktarı düşük topraklarda, leonardit, yanmış ahır gübresi vb. uygulamalar yapılarak toprak yapısı düzenlenebilir.
Tuzluluk: Tuzluluk birçok bitkinin gelişimini olumsuz etkileyen faktördür.
Toprak yapısındaki makro ve mikro bitki besin elementi miktarı. Ceviz topraktaki yüksek orandaki bor, sodyum ve klora hassastır. Yapılacak toprak tahlilleri bu elementlerinde ölçüleceği geniş kapsamlı bir analiz olmalıdır.
Tüm bu sonuçlar değerlendirildiğinde topraktaki değerler ceviz yetiştiriciliğine uygunsa yatırıma başlanabilir. Toprak ph değeri, organik madde miktarı, bitki besin elementleri için çeşitli uygulamalar yapılarak bu değerler istenilen düzeye getirilebilir. Ancak topraktaki tuzluluk, taban suyu seviyesi, toprak derinliği gibi etkenlerin olumsuz olması durumunda, bu olumsuzlukların giderilmesi için yapılacak toprak ıslah çalışmaları maliyeti yüksek olacaktır. Böyle topraklarda yetiştiriciliği yapılabilecek başka bitkiler tercih edilmelidir.
Ceviz fidanı, türüne bağlı olarak köklerini 50 cm ile 3 metre arasında bir derinliğe gönderir. Fidan gelişiminin desteklenmesi ve kök yayılımının kolaylaştırılması için toprağın hazırlanması, bu noktada büyük bir öneme sahiptir.
Ceviz ve meyve bahçeleri uzun yıllar üretim yapılacak sahalar olduğu için bu bahçelerde fidan dikiminden önce arazi temizliği (taş, kök, orman ağacı vb. diri örtü temizliği) , arazi tesviyesi ve drenaj ihtiyacı olan alanlarda drenaj sisteminin kurulması gibi hazırlıkları tamamlandıktan sonra toprak hazırlıklarına geçilebilir.
Toprak işleme öncelikli olarak niperle derin (90 cm-100cm) sürüm yapılarak pulluk tabanı denilen butabakanın kırılarak yapılmalıdır. Pulluk tabanı; uzun yıllar aynı derinlikte toprak işleme sonucu bu derinlikteki (30-40 cm) toprak profilinde sert bir tabaka oluşmasına neden olur. Fidan kök sisteminin daha iyi gelişebilmesi için bu sert tabakanın kırılacak şekilde toprak işleme yapılmalıdır. Daha sonra derin sürüm, ikileme ve üçleme sürümlerle toprak fiziksel olarak dikime hazır hale getirilir.
Toprağın hazırlanması sürecindeki bir diğer aşama ise gübrelemedir. Bu noktada toprak analizinden gelen bilgiler dikkate alınır ve uygun gübreler tercih edilir.Toprak analizi sonucunda, organik madde miktarını yükseltme, toprak phsını dengelemek, bitki besin elementleri takviyesi gibi uygulamaları toprak hazırlığı esnasında veya sonrasında yaparak toprak kimyasal olarak hazır hale getirilmiş olur.Toprak organik madde miktarını yükseltmek içinyanmış ahır gübresi kullanılacaksa, gübrenin tam olarak yanmış olması önemlidir. Çünkü tam olarak yanmayan gübrelerin içerisinde kurt larvaları ve yabani ot tohumları bulunabilir. Böyle bir durum ise arazi için ciddi bir sorun demektir.
Gübreleme sonrasında araziniz ceviz fidanı dikimine hazır olacaktır. İklim şartlarına göre fidanlarınızı sonbahar veya ilkbahar aylarında toprakla buluşturabilirsiniz.