Chandler Ceviz Özellikleri

Chandler Ceviz Hakkında Merak Edilenler 

Türkiye, dünya ceviz üretiminde dördüncü sırada olmasına rağmen kendine yetebilir bir konumda değildir. Genel olarak Dünya’da cevizde büyük bir açığın mevcut olduğunu söyleyebiliriz. Bu açığın kapatılmasına çok imkân vermesek de mümkün mertebe oranı azaltabiliriz. Öncelikle Türkiye’de ceviz açığının ve dışarıdan gelen cevizlerin yüksek oranda olduğunu belirttik. Cevize yönelik bu açığın kapatılması adına kaliteli ve verimli ceviz bahçesi kurmamız gerekir. Hangi ceviz çeşidinin hangi bölgelerde uygun olduğunu, ceviz çeşitlerinin açma zamanlarını, olumsuz iklim koşulları, hastalık ve zararlılara karşı dayanıklılık derecelerini bilmemiz gerekir ki kurduğumuz ceviz bahçesi hem bizim hem de ülkemiz adına güzel girdi sağlasın.

Bölgenize uygun çeşitleri uzman kişilerin destekleri sayesinde bulabilirsiniz. Peki, ceviz üreticilerimizin bildiği meşhur Chandler çeşidinin özellikleri nelerdir? Hangi bölgeler için uygundur? Verimleri nasıldır? Hangi sıklıkta dikilebilir? İyi bir Chandler bahçesi kurmak için hangi şartlar gereklidir? Bunlardan bahsedelim.

Chandler Ceviz Özellikleri Nelerdir?

ABD’nin ticari açıdan gelir sağladığı en önemli ceviz çeşididir. Amerikan cevizi olarak da bilinen Chandler cevizi, yerli çeşitlerden yaklaşık 15-20 gün kadar geç çiçeklenmesi ile ülkemiz ilkbahar geç donlarından etkilenme riski düşüktür.  Cevizin piyasa değeri ve kalitesini etkileyen diğer bir özellik ise kabuğudur. Chandler çeşidi cevizlerin meyvesi kabuğundan kolay ayrılır çünkü kabuğu incedir, dolayısıyla parçalanmadan çıkan bir içe sahiptir. Ayrıca kuru ve taze tüketim açısından uygun bir çeşittir. Yerli çeşitler ile verimini kıyaslayacak olursak Chandler cevizinin verimi önemli fark yaratabilir. Hastalığa karşı da dayanıklı bir çeşittir. Marmara Bölgesi, Karadeniz Bölgesi, Ege Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi için bu ceviz çeşidi çok tercih ediliyor (İç Anadolu Bölgesinde ise ağırlıklı olarak Fernor dikimi yapılıyor) . 1100-1200 metreye kadar olan rakımlarda Chandler çeşidi ceviz rahatlıkla yetiştirilir ve iyi bakıldığında salkım denilebilecek halde meyve verebilen bir çeşittir.

Meyvesinin ağırlığı 10-14 g arasındadır. İç ağırlığı ise 6-7 g arasındadır. Ülkemizde ağaç başına düşen verim 33-37 kg arasındadır. 10 yıla ulaşan ağaçlarda 45 kg verime ulaşmak mümkündür.

Chandler Ceviz Çeşidinin Dikim Mesafesi Hakkında Neler Söyleyebiliriz?

Dikimi ise 8 metre x 5 metre aralıklarla yapılabilir. 7x5 metre de uygun olabilir fakat bu şekilde yapılan dikimlerde, gerek ağacın güneşlenmesi gerekse hasat zamanında problem yaşanabilir.  8x5 metre aralıklarla yapılan dikimde dekarda 25 adet ceviz ağacı bulunur.  Dikim sırasında hâkim rüzgâr yönü de önemlidir. Ağacın gölgesi diğer ağacı etkilemesin diye geniş aralıklı kısım (8 metrelik) kuzey-güney yönü şeklinde ayarlanmalıdır.

Sık dikimlerde hastalık (özellikle antraknoz) ve ilaçlama gibi faaliyetler sırasında da sorun oluşuyor. Dikim aralığını belirledikten sonra dikilecek yerler güzelce işaretlenerek tekdüze görünüm elde edilir. Fakat dikimden önce cevize güzel bir yatak hazırlamamız lazım. Tek yıllık bitkiler gibi olmadığını, yıllarca aynı yerde bulunduğunu hesaba kattığımızda yapılacak toprak işlemeleri masraf olarak görmemeliyiz.

Chandler Ceviz Fidanının Dikim Öncesi Toprak Hazırlığı Nasıl Olmalıdır?

Öncelikle toprak analizi yaptırmalıyız ve ilgili kişilere ceviz yetiştireceğimizi söylemeliyiz. Ceviz, kireçli toprakları sevmez. Eğer zorunlu isek bu tip topraklarda pH’yı düşürecek (kükürt gibi) önerilen ürünleri kullanmalıyız. Bunun dışında drenajı iyi olan toprakları tercih etmeliyiz. Taban suyu yüksek olan arazilerde cevizlerimiz, kök ve kök boğazı çürüklüğü gibi birtakım hastalıklara maruz kalır.  Toprak işlemenin devamlı aynı derinlikle olması nedeni ile toprağın işlendiği derinlikte kalın, geçirimsiz bir tabaka oluşur. Buna pulluk tabanı diyoruz. Bu tabakayı kırmadan dikimi yaparsak, ağaçlarımızın sağlam gelişmesini bekleyemeyiz çünkü kökler derine inemeyecektir. Pulluk tabanı gibi sorunları ortadan kaldırmak adına dikim öncesi dip patlatma yapmalıyız. Daha sonra oluşan kesekleri gidermek adına goble disk ile 1-2 kere toprağı işleriz. Tüplü fidan, yılın 12 ayı dikilebilir. Açık köklü olarak ise bölgelere göre değişmekle birlikte Kasım ile Şubat ayları arasında dikilir.

Chandler Çeşidi Cevizde Gübreleme Hakkında Neler Söyleyebiliriz?

Ülkemiz toprakları hakkında genel biraz bilgi verelim. Organik madde açısından oldukça fakir topraklara sahibiz. Organik madde ise toprağın su ve besin maddelerini tutma kapasitesi, toprağın havalanması gibi birçok özelliğe etki eder. Taban gübresini dikim öncesi toprak özelliklerine bağlı olarak önerilen miktarlarda atarız. Çiftlik gübresi organik madde açısından da önerilen bir gübre çeşididir. Eğer kullanılacaksak, yanmış çiftlik gübresi kullandığımıza ve toprağa karıştırdığımıza emin olalım. Dikim sonrası fidanın kök gelişimini olumlu yönde etkilemek için fosfor ağırlıklı gübreler kullanılabilir. Gövdeye tesir etmesini istediğimiz dönemlerde ise potasyum ve fosfor ağırlıklı gübrelere yoğunlaşılabilir. Genel olarak bilgiler versek de en sağlıklı sonuç toprak analizi yaptırmaktır.

Chandler Çeşidinin Dölleyicisi Nelerdir?  Dölleyiciyi Bahçede Hangi Oranda Bulundurmalıyız?

Chandler’in dölleyicisi Fernette ve Franquette’dir. Dölleyiciler hâkim rüzgâr yönüne göre, rüzgar nereden esiyorsa o yönde dikilmelidir. Dölleyici sayısı ise 10 fidanda 1 adet olacak şekilde ayarlanmalıdır. Hobisel olarak yetiştiricilikte dölleyici olmasa da olur. Ama dölleyicinin bulunması hem tutumu hem de verimi arttırmanın önemli unsurlarındandır.

Chandler Cevizde Budama Nasıldır?

Dikim budaması dediğimiz bir budama var. Fidanı diktikten sonra, yaklaşık 50 cm yükseklikten, eğimli bir şekilde keserek bu işlem gerçekleşir. Bu sayede fidan dikildiği yere adapte olur. Budanan bölgeye tercihen macun gibi ürünler sürülebilir. Ceviz ağaçlarında tek bir lider bırakılır ve dallar ona göre oluşturulur. Dikkat etmemiz gereken nokta dalların birbirini gölgelememesini sağlamaktır. Eğer dikim mesafelerini geniş tutmak istiyorsanız tek lider yerine birkaç lider bırakıp ağacı genişletebiliriz.  Dar olan bahçelerde tek lider bırakılması önerilir. Başlarda aralık geniş gibi gelse de ilerleyen yıllarda kendini tolere edecektir. Budama yaparken hasarlı, ölü ya da çatallanan dalları ağaçtan uzaklaştırmak verimi olumlu yönde etkileyecektir.